16 ár og í studentaskúla

#metooforoyar

Eg eri 16 ára gomul og gangi í 1. G á studentaskúla. Eg fari á mína fyrstu floksveitslu heima hjá einum av mínum floksfeløgum. Fleiri lærarar eru við. Fólk gerast fylri, sum kvøldið líður. Eisini ein av lærarunum.

Eg eri móð av at dansa og vil seta meg niður, men einki sitipláss er tøkt, so eg seti meg niður á gólvið og leni meg upp móti vegginum í stovuni aftanfyri ein lenistól. Fulli lærarin sær meg sita har og setir seg við síðuna av mær. Hann lenar seg inn móti mær, hyggur so syrgin uppá meg og mølmar okkurt um, at hann og konan hava tað ikki gott saman. “Hon skilir ikki, at ein maður hevur ávísan tørv,” sigur hann og hyggur biðjandi uppá meg.

Eg áni ikki, hvat eg skal siga til tað. Harraguð, eg eri bara 16 ára gomul, og maðurin er kanska í fjørutunum. Eg sigi bara, at tað er synd. Hann tekur um lærið á mær, byrjar at kráma og tekur um meg við arminum og følir uppá annað bróstið. Hetta fer langt um míni mørk.

Eg hugsi, um eg havi sent skeiv signal, og skundi mær at siga, at eg má fara á vesið og reisi meg upp. Restina av kvøldinum haldi eg meg so langt burtur frá honum, sum eg kann. Í skúlanum vikuna eftir, letst hann, sum um einki er hent, men hann er ikki longur líka blíður við meg restina av tíðini, eg gangi í studentaskúla, og líka mikið, hvat eg geri, tykist tað ikki sum eg kann fáa hægri enn miðal karakter frá honum, har eg annars klári meg væl í øllum øðrum fakunum.

Varastjórin

#metooforoyar

Eg eri 25 ára gomul, gangi í skúla niðri, men eri í tríggja mánaða praktikk í Føroyum. Eg arbeiði á einum arbeiðsplássi, har stjórin sjáldan er at síggja orsaka av persónligum trupulleikum, so tað er næstimaður hansara, sum stýrir øllum. Hesin ‘varastjórin’, sum eg kalli hann her, er ein kendur maður, høgt virdur politikkari og avhildin í samfelagnum. Men hann stýrir hesum arbeiðsplássi við harðari hond, og eg finni skjótt út av, at øll meira ella minni krúpa fyri honum, tí tey ræðast hann.
Hann tykist tó at vera nøkurlunda blíður við meg – í fyrstani í øllum førum. Eg verði sett at arbeiða við eini verkætlan, sum eg sleppi at stýra nøkurlunda sjálv. Ein dagin hittast varastjórin og eg í gongini, og eg spyrji hann um okkurt viðvíkjandi míni verkætlan, sum eg ivist í. Hann sigur, at vit kunnu tosa um tað í fundarhølinum, so vit fara inn har at tosa. Vit seta okkum ikki niður, men standa bara uppi og tosa.
Meðan vit tosa saman, fer høgra hond hansara knappliga og púrasta óvæntað trilvandi inn undir blusuna hjá mær. Hann tekur eitt fast tak um annað bróstið hjá mær, meðan hann heldur um mjødnina hjá mær við hinari hondini og læsir meg í støðuni, so at siga. Eg blívi so kløkk, at eg stívni. Tað løgna er, at maðurin tosar bara sítt professionella og fakliga prát víðari, sum um hendur hansara og heilin eru hvør sítt stað. Støðan er fullkomiliga absurd!
Eg rakni við og sigi: “Hvat gert tú?”, men hann letst ikki um vón. Eg royni at bakka og fara undan honum, meðan eg royni at skumpa hendur hansara burtur, men hann er nógv størri og sterkari enn eg, so hann heldur fast og fylgir bara aftaná mær, alt meðan hann tosar víðari, sum um tað, ið hendir, als ikki hendir allíkavæl. Hann tykist fullkomiliga óávirkaður.
Tað endar við, at eg má brúka alla mína makt at ríva meg leysa og renna út úr fundarhølinum. Eg kenni meg djúpt krenkaða og eri so skelkað, at eg veit ikki, hvat eg skal gera. Hvør fer at trúgva mær, um eg sigi tað við nakran? Eg geri alt fyri at sleppa undan at møta varastjóranum einsamøll restina av praktikktíðini, eg eri har.
Eftir nakrar dagar geri eg av at tosa við ein kvinnuligan starvsfelaga á arbeiðsplássinum, sum tykist álitisvekjandi, um tað, sum er hent. Hon sær als ikki bilsin út, men sigur, at tað er væl kent millum kvinnuligu starvsfólkini, at hesin maður ger slíkt, men tað tosa fólk ikki um. Tað er nokk eisini best, at eg ikki geri nakað burtur úr hesum, tí ein onnur, sum hevði arbeitt har, royndi at siga frá og kæra mannin, men hann fekk hana koyrda úr starvi og gjørdi alt fyri at oyðileggja hennara umdømi. Fólk vistu ikki, hvat tey skuldu trúgva. Hon kendi seg at enda noydda at flyta av landinum.
Eina tíð seinni, tá eg langt síðani eri farin aftur til Danmarkar, møti eg hesi kvinnu og spyrji hana beinleiðis, um tað passar, at hann hevur gjørt seg inn á hana. Á ja, og tað, sum hendi henni, var nógv verri, enn tað, sum hendi mær. Tey vóru á ferð saman í arbeiðsørindum, har hann var komin inn á hotellkamarið hjá henni og hevði roynt at neyðtikið hana har. Hon mátti berjast sum fyri lívinum fyri at sleppa undan honum.
Hon meldaði tilburðin, men hann noktaði blankt tað, sum var hent, og segði, at hon bara gjørdi tað fyri at dálka seg. Hon var ikki til at líta á. Eingin trúði henni, tí maðurin var so kendur og avhildin, so hon hevði ongan kjans, so hon fekk einki burtur úr at melda – ikki annað enn at tað gekk mest út yvir hana sjálva. Eg hevði ongar trupulleikar við at trúgva henni, tí eg hevði jú sjálv upplivað, hvat hann kundi finna uppá.

Róðrargalla

#metooforoyar

 Eg var 17 ár og hetta var fyrstu fer eg fór til róðrargalla fyri tær “tilkomnu” manningarnar, um man kann siga tað so.
Veitslan var góð og sum kvøldi leið, høvdu tey flestu fingið sær gott av alkoholi niðurum – eg var ein teirra, tí alt var sera bíligt í barrini og eg føldi at hetta mátti eg gagna mær av.

Eg minnist ikki nógv frá kvøldinum, havi nøkur smá brot her og der, har eg havi stuttleika mær við vinfólki og øðrum róðrarfólki. Men so er har eitt brot, ella nøkur við tøttum millumbili, sum enn skapa ótta í mær, tá eg hugsi aftur á tey. Eg minnist at eg hugti niður og sá mínar beru føtur blíva hálaðar eftir grúsi, og eg føldi at onkur helt einum armi hjá mær um teirra øksl, sum fyri at halda mær uppi. Tað næsta eg minnist er, at eg síggi eina vinkonu standa við bilin hjá sær og í næstu løtu kemur hon ímóti mær. Eg minnist ikki hvat ið bleiv sagt í millum hana og mannin, sum tók meg við sær, men eg minnist hana hála í tann eina armin á mær og at eg royni at sleppa til hana. Tað eydnaðist henni at taka meg frá honum og vit fóru inn aftur til veitsluna.
Dagin aftaná fekk eg at vita at hon hevði roynt at tosa hann til at sleppa mær, við at forklára at eg var til konufólk og tí ikki vildi vera saman við honum, men til hetta hevði hann svarað “tað leggi eg einki í, eg skal hava hana allíkavæl”.

Fyrstu og seinastu ferð eg fortelji um hesa uppliving

#metooforoyar

Eg var einaferð á festival saman við vinfólkum. Vit drukku og høvdu eitt sera skeg kvøld. Tað var seinni á kvøldinum, har ið eg var blivin for full, at vit vóru í einum balli. Eg sá ein drong, sum eg var áhugað í, og fór tí yvir til hann. Áðrenn eg visti av, stóðu vit og fríggjaðu í einum staði har ongin annar var. Hann byrjaði at toga buksurnar av mær. Eg vildi ikki, men fekk ikki orða tað, av tí at eg var so full, men eg royndi at siga nei við at toga buksurnar upp aftur. Hann vendi mær bara við, skumpaði meg niður á vegin og byrjaði at gera sum hann vildi við mær. Eg royndi at stilla meg upp, men bleiv bara skumpað niður aftur, og aftaná eina løtu gav eg bara upp, tí tað var lættari at bara fáa tað yvirstaði. Aftan á eina løtu tók hann meg við yvir í ein bil, og tvingaði meg til at gera meir. Eg angri enn tann dag í dag, at eg ikki tók kjansin tá og rann avstað. Tá hann var liðugur, var hann vekk áðrenn eg visti av, og eg mátti taka meg saman, lata meg í, og finna mínar vinir aftur. Tey sóu beinavegin, at okkurt var heilt galið, tí mín sminka var heilt oyðiløgd av tárum og eg hevði fleiri skursl um kroppin. Tey tóku sær sera væl av mær, og eg veit ikki hvat eg hevði gjørt uttan tey. Eg valdi at ikki melda tað, tí eg hevði ikki psykiska orku til at fara í rættin, og tí gongur hann enn leysur í dag. Eg eri blivin hótt av honum og vinum hansara fleiri ferð síðani. Eg havi enn arr á kroppinum av hendingini.
Hetta er fyrstu ferð, og sikkurt síðstu ferð, eg fortelji hesa upplivingina fyri nøkrum, men tað er ein lætti at fáa sagt tað.

mammubeiggi plagdi at vísa mær murtin

#metooforoyar

Tá ið eg var lítil, áðrenn eg fór í skúla, plagdi mammubeiggin hjá mær at vísa mær murtin hjá sær. Eg lat bara sum luft, inntil at hann einaferð kom inn í kamarið hjá mær, tók murtin hjá sær fram, lat splittuna upp hjá mær, koyrdi murtin hjá sær har, og segði okkurt millum linjurnar, at tað var soleiðis, mann fekk børn. Eg segði bara okay, lat splittuna aftur, og fór út úr kamarinum, niður til mammu mína. Eg hevði tað extremt óbehagiligt, og royndi altíð at goyma meg frá honum síðan tá.
Eg segði tað við mammu, tá ið eg var 15-16 ár, og tá fann eg út av, at hann hevði gjørt tað sama við øll systkini. Hvørja ferð eg síggi hann, føli eg bara ein so stóran hatur, og fari altíð uppá í kamarið og stongi hurðina.

Tumlaði heim

#metooforoyar

Sum 16 ára gamal plagdi eg at tumla heim, tá eg hevði vitja damuna. Eitt kvøldið, tá eg sum vant tumlaði heim, slapp eg við einum manni, sum lovaði at koyra meg heim, hóast tað var ein lítil umvegur hjá viðkomandi.
Tá vit vóru komnir næstan allan vegin, steðgaði hann bilinum við eitt bussskýli uttanfyri bygdina og royndi at taka meg í murtin.
Eg sló hann í andlitið við knýttum neva, men sat bara og stardi at honum. So royndi hann einaferð aftrat, og eg sló hann umaftur við knýttum neva, hesaferð á nøsina, sum fór at bløða. Hann steðgaði og spurdi um hann skuldi koyra tað síðsta strekkið. Eg segði nei, skeldaði hann, og fór so úr bilinum. Bilurin stóð stillur, og eg gekk frá honum, men so byrjaði hann at koyra ímótir mær, so eg leyp niðan í bøin og rann avstað niðaneftir.
Eftir hendingina fór eg at leita eftir hvar hesin maðurin mundi búgva. Eg fann útav tí, men fekk aldrin dirvið at melda hann. At eg ikki tordi at standa fram og melda hevur nívt meg síðan, tí eg eri bangin fyri hvat ein sovarigur maður kann finna uppá at gera við onnur.

Vaknaði við at hann tók buksirnar av mær

#metooforoyar

Eg var í einum balli og skuldi sova har. Táverandi sjeikurin var har eisini. Eg vaknaði morgunin eftir við, at hann tók buksurnar av mær. Eg segði nei, tí vit høvdu onga preventión, men hann helt á. Øll hugnaðu sær víðari aftaná hendingina við filmi og snacks, inntil eg var nóg koyrifør at koyra øll heim. Eg brúkti allan dagin á kamarinum og græt. Eg gjørdi tað liðugt 1 viku seinni, tí hasum fann eg meg ikki í. Hann ákærdi meg seinni fyri at vera ótrúgv, vinmenninir hjá honum søgdu, at teir høvdu verið í song við mær (passar ikki), hann trúði teimum. Onkursvegna eru teir enn allir vinmenn og øll skuldin fall á meg. Fleiri ár seinni eru enn ting, sum eg ikki kann gera ella fara til, av tí at hann eisini er har, og vil ikki hava meg á sama stað sum hann.

Ung í kiosk

#metooforoyar

Eg arbeiddi sum ung í kiosk. Hetta var í 80’num og eg var 21 ár. Ein dagin eg eri til arbeiðis einsamøll, skal eg feia brotið glas saman, uttanfyri diskin. Meðan eg sitið á húk og feii, kemur sjefurin inn, so letur í honum: “Tá tú situr upp á handan mátan, er tú so og so opin í neðra” og vísir við fingrunum, hvussu tað sær út. Eg var púra málleys. Skilti sum tíðin fór, at hetta var heilt vanligar viðmerkingar fyri mannin og at hann var ein grísur. Slíkar viðmerkingar oyðileggja arbeiðshugin og eg varð ikki leingi har.

Á festival

#metooforoyar

Eg var einaferð á festival saman við vinfólkum. Vit drukku og høvdu eitt sera skeg kvøld. Tað var seinni á kvøldinum, har ið eg var blivin for full, at vit vóru í einum balli. Eg sá ein drong, sum eg var áhugað í, og fór tí yvir til hann. Áðrenn eg visti av, stóðu vit og fríggjaðu í einum staði har ongin annar var. Hann byrjaði at toga buksurnar av mær. Eg vildi ikki, men fekk ikki orða tað, av tí at eg var so full, men eg royndi at siga nei við at toga buksurnar upp aftur. Hann vendi mær bara við, skumpaði meg niður á vegin og byrjaði at gera sum hann vildi við mær. Eg royndi at stilla meg upp, men bleiv bara skumpað niður aftur, og aftaná eina løtu gav eg bara upp, tí tað var lættari at bara fáa tað yvirstaði. Aftan á eina løtu tók hann meg við yvir í ein bil, og tvingaði meg til at gera meir. Eg angri enn tann dag í dag, at eg ikki tók kjansin tá og rann avstað. Tá hann var liðugur, var hann vekk áðrenn eg visti av, og eg mátti taka meg saman, lata meg í, og finna mínar vinir aftur. Tey sóu beinavegin, at okkurt var heilt galið, tí mín sminka var heilt oyðiløgd av tárum og eg hevði fleiri skursl um kroppin. Tey tóku sær sera væl av mær, og eg veit ikki hvat eg hevði gjørt uttan tey. Eg valdi at ikki melda tað, tí eg hevði ikki psykiska orku til at fara í rættin, og tí gongur hann enn leysur í dag. Eg eri blivin hótt av honum og vinum hansara fleiri ferð síðani. Eg havi enn arr á kroppinum av hendingini.
Hetta er fyrstu ferð, og sikkurt síðstu ferð, eg fortelji hesa upplivingina fyri nøkrum, men tað er ein lætti at fáa sagt tað.á

Misbrúkt ímeðan eg svav

#metooforoyar

Eg fór einaferð í eitt ball og bleiv alt ov full, ja eg minnist einki. Tað var sum um, at onkur hevði koyrt onkrir stoffir í okkurt sum eg hevði drukkið. eg bleiv øgiliga móð og var illa fyri, og tí løgdu nøkur vinfólk meg i eitt kamar inni í húsinum, so at eg kundi leggja meg at sova. Eg vakni við at eg brádliga hevði havt eitt blackout, og at eg næstan einki minnist av kvøldinum. Og ímeðan eg hevði ligið og sovi, var ein drongur í ballinum komin inn í kamari har ið eg svav, og hevði nemt við og misbrúkt meg. Men enn tann dag i dag, veit eg ikki akkurát hvat ið hann gjørdi, og tað ræðir meg. Eg sá, at mínar buksur vóru niðri, tá ið eg vaknaði, og føldi á mær at okkurt var hent. Hann reypaði eisini um, at hann hevði fingið lítið, og tí visti eg heilt víst, at okkurt var galið. Tey í ballinum søgdu, at tey hildu at eg vildi hetta og tí gjørdu tey einki við tað, hóast tey sóðu hann fara inn í kamari. Og drongurin forsvaraði seg við, at hann helt at eg vildi tað. Men hvussu kundi eg forsvara meg, tá ið eg lá uttan vit og svav?. Mær dámdi ikki dreingin og hevði ikki funnið uppá, at verði saman við honum í forvegin. Tað gjørdi eisini støðuna verri, at eg hevði sjeik tá ið hetta hendi. Hetta var sera torført at koma ígjøgnum, tí eg føldi meg sera skitna,brúkta og ódámliga, tí eingin tók hetta serliga seriøst. blivi enn illa fyri, av at hugsa um, hvat ið hann gjørdi við meg. Verði varin, og lat ikki vinir tykkara koma i slíka støðu sum hesa.

“Slappa av, tað er ikki so galið”

#metooforoyar

Við barn í 7 mána. À veg heim møti eg pápanum at barninum, sum ikki vildi vita av barninum. Eg eri kedd hetta kvøldi og føli meg einsamalla. Vit hava ikki práta í 5 mánaðir. Seinast var tá hann kom til mín eina náttina fullur og bønaði meg um at taka eina abort. Eg spyrji um eg kann koma heim til hann tí eg føli meg einsamalla í hesum og vil hann skal halda um meg. Hann heldur ongantíð um meg, men um náttina vakni eg av, at hann fleygar sær. So sovi eg stutt aftur. So vakni eg aftur av, at hann koppar meg á mín tjúkka búk og tekur meg aftanifrá. Eg var meir bangin um barnið í búkinum enn tí hann tókst við. Tá hann er liðugur reisur hann seg og fer út úr kamarinum. Eg liggi eftir, ørkymla, á eini madrass á gólvinum og royni at samla tankarnir og finna út av hvat hendi, tí alt gekk so skjótt fyri seg. Til seinast reisi eg meg. Eg finni hann ikki í húsinum. Bæði kamarshurðin og entá úthurðin standa víðopin. Eg føldi meg brúkta. Skitna. Forvirraða. Rasandi. Kedda. Men eg var sjálv farin heim við honum, edrú og við míni fullu fimm. Nakrar dagar sigur læknin eg havi ein kynsjúkdóm. Vegna barnið kann eg ikki taka heilivág, men skal brenna kynsjúkdómin burtur og fái at vita, at barnið kann gerast blint av hesi sjúku. Eg fari heim til hann og sigi tað við hann. Hann sigur hann veit gott at hann hevur kynsjúku og ætlar sær ikki at gera nakað við tað. Eg havi aldrin aftur havt tørv á, at hann heldur um meg.

Voxbotn

#metooforoyar

Eg má hava verið eini 18 ár. Eg og vinkonurnar vóru farnar á Voxbotn og stóðu og hugnaðu okkum til eina konsert mitt í trunkanum, tá eg knappliga føli at onkur byrjar at fingra mær. Tað er ein fremmandur drongur sum eg aldrin havi sæð fyrr, sum heldur at tað er ok at byrja at fingra mær mitt undir eini konsert ímillum fleiri 100 fólk. Eg blívi so kløkk og frysti nøkur sekund, áðrenn eg klári at reagera, og skumpa hann vekk, og fortelji síðani vinkonunum hetta, sum so hála meg vekk úr trunkanum.